کودتا هفت ثور را کی رهبری کرد؟ داوودخان به چه شکل کشته شد؟ از کتاب مادر

حفیظ الله امین و فرمان کودتا:

جگرن عبدالغنی ازافسران وزارت داخله که عضو مخفی نظامی جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق بود، چهارشنبه ششم ثور1357 ماموریت یافت تا حفیظ الله امین را دستگیر و به زندان منتقل کند. امّا او امین را آن شب بجای انتقال به زندان در خانه اش تحت مراقبت گرفت.

حفیظ الله امین در تشکیلات غیرعلنی جناح خلق حزب دموکراتیک خلق به رهبری نورمحمد تره کی مسئول بخش نظامی حزب بود. امین با استفاده از فرصتی که برایش دست داد فرمان کودتای نظامی را توسط پسرش عبدالرحمن و دو تن از افسران جناح خلق به نظامیان حزب دموکراتیک خلق در ارتش صادر کرد. سید محمدگلاب زوی (وزیر داخله ببرک کارمل) از در یافت پیام امین توسط عبدالرحمن چنین سخن گفت:«چهار شنبه شش ثور بچه (پسر)حفیظ الله امین "عبدالرحمن" در خانه من آمد ساعت شش صبح بود گفت شیرآغا (پدر خود را شیرآغا می گفت) محاصره است و تره کی صاحب و رهبرهای دیگر را به زندان انداخته اند. سیدمحمد را بگو او به رفقا بگوید که صبح انقلاب را شروع کنند. همان بود که در بخش قوای مسلحی که من مسؤلیت داشتم و در بعضی قطعات دیگر که هم مسؤلیت نداشتم این پیام را تا یک بجه شب به تمام قطعات رساندم که صبح هرکس که در قطعات خود برسد انقلاب را شروع کند.»

حفیظ الله امین صبحگاه ششم ثور به زندان ولایت کابل انتقال یافت. قبل از او تعدادی از رهبران هر دو جناح پرچم و خلق به این زندان آورده شده بودند.

جگرن عبدالغنی بعد از انتقال حفیظ الله امین به زندان که از سوی قوماندانی امنیه کابل به سر پرستی زندانیان حزب دموکراتیک خلق نیز مؤظف شد، روز هفتم ثور با کودتاچیان پیوست و رهبران زندانی حزب دموکراتیک خلق را از زندان به رادیو افغانستان انتقال داد.

42 ـ مادر

اعلامیۀ پیروزی کودتا در پایان نخستین روز 7ثور1357 هجری از رادیوی دولتی منتشر شد. حفیظ الله امین مردم را به شنیدن اعلامیه پیروزی کودتاچیان دعوت کرد تا نشان دهد که فرماندهی اصلی کودتا را او در دست دارد؛ امین گفت:« د نظامی انقلابی شورا اعلامیه اسلم وطنجار د زرهدار د قوا جگرن اوروی» «اعلامیه شورای نظامی انقلابی را از سوی اسلم وطنجار جگرن قوای زرهدار می شنوید»

وطنجار (وطنجار وزیر مخابرات دوره ببرک کارمل) به زبان پشتو در این اعلامیه اظهار داشت: «دلمری زر لپاره په تاریخ کی دسلطنت ظلم…برای اولین بار در تاریخ افغانستان به آخرین بقایای سلطنت، ظلم واستبداد و قدرت خانواده نادری پایان داده شد و تمام قدرت دولتی به مردم انتقال یافت. قدرت دولتی اکنون در دست شورای نظامی انقلابی است.»

(نوت: خلق پرچم در روز اول کودتا گفتند قدرت به خلق انتقال یافت لیکن اینها هر چه از دست شان آمد مادر خلق را در گریان آوردند.)

محمداسلم وطنجار افسر قوای چهارم زرهدار عضو جناح خلق و عبدالقادر افسر قوای هوایی که روابط نزدیک با این جناح داشت نقش اصلی را در پیروزی کودتا بازی کردند.

(عبدالقادر وزیر دفاع دوره کارمل)

وطنجار نخستین تانک قوای 4 زرهدار را وارد میدان نبرد ساخت و اولین گلوله تانک را به ساختمان وزارت دفاع شلیک کرد. سپس تانک های این قوا به قصر ریاست جمهوری و فرودگاه کابل هجوم بردند. عبدالقادر که در فرودگاه کابل تحت نظارت گرفته شده بود به کمک این تانکها به وسیلۀ چرخ بال به فرودگاه بگرام رفت و فرماندهی نیروی هوایی را به دست گرفت.

کودتاچیان از ضعف رهبری ارتش حکومت محمد داوود بهره برداری کردند و به آسانی فرماندهی قطعات متعدد ارتش را در پایتخت به دست گرفتند. هر چند در گزارش های رسمی و دولتی تعداد تلفات درکودتا 150 نفر تذکر داده شد، امّا شمار کشته شدگان خیلی بیشتر ازاین رقم بود.

ژنرال محمدنبی عظیمی از افسران جناح پرچم شمار قربانیان کودتای ثور را تا یک و نیم هزار تن تخمین می کند که شامل نظامیان گارد جمهوری، فرودگاه های خواجه رواش و بگرام، فرقه 7، قرارگاه قوای مرکز، قطعات مستقل قوای مرکز، در دارالامان و شماری از اهالی ملکی می شدند.

محمد داوود روز جمعه هشتم ثور همراه با خانواده اش در اثر حمله یک قطعۀ نظامی کودتاچی ها به فرماندهی امام الدین به قتل رسید.

امام الدین بارتبه لومری بریدمن عضو جناح خلق حزب از پایین رتبه ترین افسران قطعه کماندو در ارتش بود که سپس به کرسی های مختلف ارتشی تا رتبه دگر ژنرالی ارتقا یافت.

    (نوت: بعد از سقوط جمهوریت محمد داوود نظامی های پایان رتبه که در کودتا رل بازی کردند، در رهبری مملکت با عده ملکی های حزب د. خ که کم تجربه بودند نقش بازی کردند. یعنی هم ملکی ها و هم نظامی ها برای رهبری دولت کم تجربه بودند.)

    ژنرال امام الدین که پس از سقوط حکومت حزب دموکراتیک خلق به عنوان رئیس تعلیم و تربیه نظامی نیروهای عبدالرشیددوستم قوماندان پیشین فرقۀ 53 شبه نظامیان و رهبر بعدی جنبش ملی اسلامی در مزارشریف ایفای وظیفه می کرد در مورد جریان حمله به محمد داوود و قتل وی که به دستور حفیظ الله امین که قوماندانی کودتا را به عهده داشت به مقر سردارمحمد داوود در ارگ حمله کرد، می گوید:«به اتاق داوود خان داخل شدم. در اتاق نعیم خان برادر داوودخان یکی دو نفر وزیران و یک دختر داوودخان و چند نفر دیگر بودند. من به مجرد داخل شدن به اتاق داوودخان رسم تعظیم و سلام عسکری انجام دادم. داوودخان که تفنگچه بدست داشت گفت چه گپ است؟ گفتم صاحب گپ از گپ تیر است تسلیم شوید. داوودخان به قهر گفت به که تسلیم شوم؟ من برایش گفتم به شورای انقلابی و قوای مسلح تسلیم شوید که قوای مسلح تمام قطعات را تصفیه کرده فقط شما مقاومت می کنید. داوودخان گفت من هرگز تسلیم نخواهم شد. من اصرار کردم. در این اثنا داوودخان ذریعه تفنگچه که بدست داشت بالای من فیر کرد که بدست من اصابت کرد و شدید جراحات برداشتم. دیگر بین افراد و من و داوودخان و پهره داران او فیرها تبادله شد که در نتیجه داوودخان کشته شد.»
ادامه را از کتاب بخوانید.